KONU BAŞLIKLARI
1. Şebeke Planlama ( Site Planning)
2. Aplikasyon
3. Kiralama
a. Genel hususlar.
b. Resmi kurum yada kuruluşlardan kiralama.
c. Kamuya ait yerlerin (Hazine ) kiralanması.
d. Meralarda vasıf değişikliği yapılarak hazine yada tüzel kişiliklerden kiralama.
4. Tesis Keşfi
a. Zemin etüdü yapılması ve inşaat kontrolü.
b. Tesis surveyi ile enerji surveyi ve projelerin hazırlanması(AG ve OG)
5. TK başvuru formu hazırlanması ve müracaatın yapılması.
6. EMR ölçümleri
7. Kule montajı
a. Kafes kule montajları
b. Monopol kule montajları
8. R/F montajı (Motorola, Nokia ve Ericsson sistemlerde)
9. İklimlendirme (klima)
10. Transmisyon.
11. Topraklama uygulaması ,ölçümleri ve ideal seviyede topraklama değeri
12. Kulelerde uçak ikaz.
13. Devreye alma (on-air) ve saha ölçümü.

1. ŞEBEKE PLANLAMA
GSM operatörü tarafından belirlenen kapsama bölgesi; yeni kapsama yada kapsama iyileştirme amaçlı olmasına göre iki farklı grupta değerlendirilir.
a. Yeni Kapsama
I. Operatör tarafından belirlenen, sinyal seviyesi eşik seviyeleri; bölgenin çok yoğun şehir merkezi, şehir merkezi, kenar mahalle yada kasaba ve köyler ile yollar olmak üzere belirlenerek şirketimize bildirilir.
II. Operatör tarafından, o bölgeye ait maliyet ( istasyon sayısı) tespit edilir.
III. Şirketimizin planlama departmanı maliyet ve “clutter” özelliklerine bakarak, Aset tabanlı olarak bilgisayar ortamında, yükseklik bilgileri içeren sayısal haritalar üzerinde, yükseklik bilgileri dahil planlamayı tamamlayarak operatörün oluruna sunar.
IV. Operatörden dönen bilgiler eşliğinde planlamalar yeniden gözden geçirilir ve son kez onaya sunulur.
V. Onaydan sonra, her “clutter” yapısı için istasyonların sektör sayıları ile istasyon yükseklikleri ve tabiiki koordinatları belirlenmiş olur. Böylece her bölge için arama halkaları ilan edilerek imza altına alınır.
VI. Sayısal planlamaya ilaveten özel istek planlama noktalarıda ayrıca plana dahil edilerek imza altına alınır.
VII. Planlama esnasında sorun çıkma olasılığı yüksek olan, sit alanı, koruma alanı, tarihi doku ve okul gibi noktalardan uzak durulmaya dikkat edilir.
VIII. Sayısal olarak her ne kadar koordinatlara karar verilmiş olsa bile, planlama mühendislerimiz her bir alternatifi bizzat ziyaret ederek, fotoğraflar ve fiziksel durumunu rapor ederek kiralama ajansına havale eder.
IX. Transmisyon planlama işlemi, planlama mühendislerimizin saha ziyaretleri esnasında ve bu ziyaretlere paralel olarak yürütülerek, daha sonradan ekstra zaman kaybı olmasına engel olurlar.
X. Planlama ajansımızın devreye girmesi ile kiralama süreci en kısa sürede tamamlanır.
XI. Sahaların kiralama ve montaj işlemleri tamamlandıktan sonra, sayısal planlama esnasında hazırlanan frekans planlaması tatbik edilerek saha servise verilir.
XII. Bu arada istasyona ilişkin, saha kalite testleri yürütülerek öncül hatalar ( çapraz anten bağlantısı, sektör uyuma v.b.) tespit edilerek düzeltilir.
XIII. Özel olarak talep edilen sahalar (havaalanı, metro , otel v.b.) için ise ayrıca çalışma yürütülerek her adımında operatörün onayı alınır.
XIV. Bütün istasyonlar açıldıktan sonra, sahanın tamamını kapsayan Drive Testler yapılır ve gerçek planlama tamamlanarak operatöre teslim hale getirilir.

b. Kapsama İyileştirme
I. Talep edilen sahada yürütülecek saha ölçümleri alınarak, Aset, Mapinfo ve Tems Cell Planner üzerinde incelenir.
II. İnceleme sonunda sorunlu bölgeler tespit edilir.
III. Sorunlu bölgelerin tespitini müteakip mevcut şebeke bilgisayar ortamına aktarılarak, ek istasyonlarla bir model planlama yapılır.
IV. Bu aşamadan sonra yeniden planlama yapılıyormuşcasına, 1.a. dan sonraki adımlar aynen tekrar edilir.

c. Optimizasyon
Optimizasyon aşaması aslında, kapsama iyileştirme aşamasına çok benzemekle birlikte, bazı durumlarda hiç saha ilave yapmadan da uygulanabilen bir işlemdir. Bu durumda yapılacak işleri kabaca şöyle sıralayabiliriz.
I. Veri toplama ve değerlendirme.
II. Alarm ve istatistiklerin değerlendirilmesi
III. Olası donanım hatalarının belirlenmesi
IV. İstasyonların yeniden yapılandırılması ile anten yön ve yüksekliklerinin belirlenmesi
V. Kapsama ve komşuluk ilişkilerinin incelenmesi , değerlendirilmesi
VI. Frekans planı ile komşuluk verilerinin yenilenmesi

2. APLİKASYON
a. Site’ın kurulacağı alanın coğrafi olarak yerinin tespit edilmesi.
b. Kadastro ve imar paftalarından alanın enlem , boylam ve memleket koordinatlarının belirlenmesi ve görünür bir şekilde ahşap, beton veya demir malzemeyle site’ın konuşlanacağı alanın site yeri sahibi ile birlikte planlamaya uygun olarak tespiti.
c. Belirlenen alanın ada, parsel ve pafta bilgilerinin bulunması.
d. Koordinatların belediye imar planlarına işlenerek imar durumlarının tespiti.
e. Belediyelerin 18. madde uygulaması yapılmış ise halihazır ve uygulama haritalarının edinimi.
f. Yukarıdaki maddelerdeki şartların ve ilgili evraklarının temininden sonra tapu sicilinden mülkiyet araştırmasının yapılarak malik/maliklerin belirlenmesi.

3. KİRALAMA
a. GENEL HUSUSLAR
I. Kiralama; aplikasyon sonucu belirlenen malik yada maliklerle veya tüzel kişilik sıfatındaki resmi kurum, kuruluş, şirket yada temsilcileri ile yapılan kira sözleşmeleridir.
II. Apikasyon sonucu bahse konu yerin hazineye ait çıkması durumunda arazinin tapu sicilinde kayıtlı vasfına bakılır.
III. Vasfın HAM TOPRAK olması durumunda tescil dışı yada tescilli durumu değerlendirililerek, tescil dışı durumunda; kiralama yapmak için arazinin tamamının tescil ettirilmesi yani arazinin haritasının çizdirilerek gerekli resmi işlemleri takip etmek, ki bu durum hem pahalı hem de zaman açısından çok uzun olacağından, planlama açısından başka
alternatifler yoksa ecrimisil ödenerek istenilen yere site konuşlandırılır. Not: Belediye mücavir sahası dikkate alınarak imar durumu değerlendirilmelidir.
IV. Vasfın TAŞLIK yada ORMAN TOPRAĞI olması durumunda; (Bu durum Orman Meşceresinden belirlenir). Kiralama ilgili Orman Bölge Müdürlüğüne müracaat edilerek yapılır.
V. Vasfın orman olması durumunda (DEVLET ORMANI) yine kiralama işlemleri ilgili Orman Bölge Müdürlüğüne müracaat edilerek yapılır.
VI. Vasfın mera olması durumunda mülkiyet ister köy tüzel kişiliği olsun, ister belediye ya da hazine, her durumda kiralama için öncelikle vasıf değişikliği yapılarak bahse konu alanın mera vasfı değiştirilir. Daha sonra mülkiyet durumuna göre kiralama işlemi ilgili yerin malikinden yapılır.
VII. Mülkiyetin özel şahıs yada tüzel kişiliklerde olması durumunda, kiralama işlemi tapu sicil kaydında belirlenmiş malik yada temsilcileri üzerinden kiralama işlemi yapılır.,
VIII. Mülkiyetin hazine adına kayıtlı olması durumunda yada tescilli arazi olması durumunda kiralama ilgili Mal Müdürlüğü yada Defterdarlıklardan yapılır.


b. RESMİ KURUM YADA KURULUŞLARDAN KİRALAMA
I. Vasfın orman yada mesceresinde OT-T toprağı olan yerlerin kiralanabilmesi için yapılan planlamaya uygun aplikasyon yapılır.1/1000, 1/5000 1/2500 lik haritaları hazırlanarak 3 ve 6 derecelik koordinat cetveli hazırlanır.
II. Yol mevcut değil ise koordinatlı yol haritası hazırlanır.
III. Elektrik projesi (AG- OG) hazırlanır.
IV. Hazırlanan projelerin konuşlanacağı yer hesap edilerek kiralamaya konu alan hesaplanır.
V. Planlama surveyindeki kule boyuna göre Orman Bakanlığı’nın 1., 2. veya 3. grup hesap cetveli hazırlanır.
VI. Bakanlık kriterlerine göre istenilen proforma faturalar hazırlanır.
VII. Bir üst yazı ile ilgili Orman Bölge Müdürlüğü’ne verilir. Bölge Müdürlüğü’nde incelenen dosya şefliğe sevk edilir.
VIII. Şeflik yer tespitine giderek işaretlenen alanı kontrol eder ve gerekli hesaplamaları yaparak Orman Genel Müdürlüğü’ne sevk edilmek üzere dosyayı Bölge Müdürlüğü’ne gönderir.
IX. Orman Bölge Müdürlüğü’nde oluşturulan komisyon dosyayı inceleyerek onay için Orman Genel Müdürlüğü’ne gönderir.Yetkili inceleme ve onaylardan sonra dosya Bakanlık onayına gider.
X. Orman Bakanı tarafından onaylanan dosya Bölge Müdürlüğü ve ilgili Şefliğe gönderilerek izin irtifa hakkı ödenir ve yetkililer tarafından teslim tesellüm tutanağı imzalanarak yer teslim alınır.


c. KAMUYA AİT YERLERİN (HAZİNE) KİRALANMASI.
I. Kiralamaya konu alanın 1/1000 , 1/5000 lik haritaları ve koordinat cetveli hazırlanarak üst yazıyla ilgili Milli Emlak Müdürlüğü’ne müracaat edilir.
II. Milli Emlak Müdürlüğü tüm resmi kurum ve kuruluşlara yerin kiralanmasıyla ilgili görüş sorar.
III. Görüşlerin olumlu olması durumunda Devlet İhale Kanunu’na göre ihale tarihi belirlenerek yer ihaleye çıkarılır.
IV. İhale işlemlerinde fiyatlar genelde daha önceden İhale Komisyonu tarafından belirlenir ve usulden artışlarla ihale tamamlanarak kira bedeli + KDV + kati teminat + damga vergisi yatırılarak defterdar yada kaymakam tarafından noter huzurunda sözleşme imzalanarak kiralama tamamlanır.


d. MERALARDA VASIF DEĞİŞİKLİĞİ YAPILARAK HAZİNE YADA TÜZEL KİŞİLİKLERDEN KİRALAMA:
I. Meralarda vasıf değişikliği Tarım İl Müdürlüklerine bağlı İl Tarım Komisyonu tarafından yapılır.
II. Vasıf değişikliği için hazırlanacak dosyaya ek olmak üzere ilgili alanın içinde bulunduğu kadastro paftasının tamamı,1/1000 lik, 1/5000 lik ve 1/25000 lik haritalar, teknik gereklilik raporu, tapu sicil kaydı hazırlanarak komisyona sunulur.
III. Komisyon keşif için tarih belirler ve keşfe gidilir.
IV. İlgili yerin bağlı bulunduğu mahalle yada köy muhtarlığından ve semt sakinlerinden (en az 25 kişi) görüş alınarak dosya tekrar komisyona gelir.
V. Komisyon değerlendirme yaparak işgal edilecek alandaki ot bedelini hesaplar.
VI. Defterdarlık makamına bilgi yazılarak, ot bedeli ilgili hesaplara yatırılır.
VII. Defterdarlıktan alınan ön onay Vali onayına sunulur.
VIII. Valilik onayından sonra komisyon teminat bedeli belirleyerek bedelin defterdarlık hesabına yatırılması için resmi yazı gönderir.
IX. Teminat bedeli yatırıldıktan sonra vasıf değişikliği işlemi tamamlanmış olur.
X. Alınan Vasıf Değişikliği Yazısı, kiralama yapılabilmesi için ilgili tüzel yada tesmi kuruluşa gönderilecek dosyaya konulur ve müracaat yapılır.


4. TESİS KEŞFİ
a. ZEMİN ETÜDÜNÜN YAPILMASI ve İNŞAAT KONTROLÜ
I. Kiralanan site yerinin montaja hazırlanması için özellikle kule montajı yapılacak yerlerde zeminin Jeoloji ve Jeofizik Mühendislerince gerekli çalışmaların yapılarak toprak gerilme katsayısının ve jeolojik yapısının incelenmesi gerekmektedir.Heyelanlı bölgelerde ,sulu zeminlerde ve toprak gerilme katsayısının zayıf olduğu yerlerde yapılacak tüm faaliyetler ileride telafisi imkansız sonuçlar doğurabilir.
II. Yapılan incelemeden sonra zemin durumuna göre kurulacak kule ve techizatının seçimi konusunda inşaat mühendisinin vereceği rapor ve öneriler dikkate alınarak çalışmalar yapılır.
III. Bina üstü teras ya da çatıya montaj yapılması durumunda yine inşaat mühendisinin, binanın inşaat projesine göre; konteyner veya alüminyum oda ve anten borularının konuşlandırılacağı alanların seçiminde mutlaka öneri ve yaptırımlarının dikkate alınması önemli ve vazgeçilmezdir.
IV. Jeolojik , Jeofizik ve İnşaat Mühendislerinin Tesis Surveyi yapılırken raporlarının hazır olması, sağlamlık ve güvenilirlik açısından çok büyük önem taşımaktadır.
V. Kule montajlarında işe başlandığından iş bitimine kadar tüm işler İnşaat mühendisinin kontrolü ve sorumluluğunda yürütülmektedir.
 

b. TESİS SURVEYİ VE ELEKTRİK PROJESİ İLE ENERJİ SURVEYİ VE PROJELERİN HAZIRLANMASI(AG ve OG)
I. Planlama surveyi, Jeolojik rapor, İnşaat mühendisi ön bilgi raporu ve Elektrik mühendisi tarafından hazırlanan enerji projesi ile ilgili bilgiler dikkate alınarak tesis surveyi hazırlanır.
II. Aplikasyon yapılırken belirlenen noktalara uygun olarak kule ve konteyner’ın kullanımının en uygun ve çevreye en az zarar verecek şekilde montajın yapılacağı alan belirlenir.
III. Bina üzeri montajlarda kablo geçiş yolları , konteyner veya alüminyum odanın çevrenin iklim şartları ve rüzgar yükü de dikkate alınarak montajın yapılabilmesi için gerekli şartlar belirlenir.
IV. Bina üzerinde yapılacak çalışmalarda mevcut izolasyon ve yapılacak işlemlerde su ve ses yalıtımına dikkat edilerek gerekli şartlar belirlenir.
V. Kule konteyner arası kablo geçiş yollarında bölgenin iklim şartlarına göre kablo koruganı seçilir.
VI. Kule seçimi; deprem şartları , zemin durumu ,rüzgar yükü (RQ) , RF yükü , kar ve buz yükleri mutlaka dikkate alınarak yapılır ve imalatçı firmaya sipariş verilirken gerekli bilgiler verilir.
VII. Hazırlanan survey mutlaka açık, anlaşılır ve detaylı olarak hazırlanır.
VIII. Bina üzeri montajlarda konteyner veya alüminyum oda seçimlerinde; binanın kolon ve kirişlerinin taşıyabilirlik hesaplarına ve teçhizatın ağırlığına göre gerekli işlemler yapılır.
IX. Enerji projelerinde mevcut AC hatlardan enerji alırken mutlaka gerilim ölçümü yükün yoğun olduğu saatlerde yapılır.
X. Çekilecek hattın gerilim düşümü ve maliyeti hesap edilerek en uygun olanına karar verilir.
XI. OG enerji hatlarının montajı ve trafo seçimi kullanılacak toplam güç hesap edilerek ilgili elektrik şirketinin ön izin belgesindeki şartlar yerine getirilerek yapılır.
XII. Site’da kullanılacak sayaç ve panolar şirketin teknik şartnamesine uygun ve aynı zaman elektrik dağıtım şirketinin kriter ve yaptırımlarına uygun seçilir.
XIII. Yeraltı kablosunun döşenmesi; teknik şartnamedeki kriterlere uygun derinlik veya varsa alana uygun özel durumlarda değerlendirilerek yapılır.

XIV. Bölgenin iklim şartları ve 3. şahısların olumsuz müdahaleleri göz önüne alınarak klima seçimi yapılr.
XV. Bölge iklim ve çevre şartlarına göre tel çit ve süs betonunda, ekstra yapılması lüzümlu gereken değişiklikler ile İnşaat mühendisi raporuna göre kule dolgu malzemesinin seçimini belirleyerek surveye eklenir.
XVI. Site’a ulaşım yolu mevcut değil ise, yol güzergahı için hazırlanan aplikasyon raporuna uygun yol boyu ve yapılacak yolun cinsi belirlenir.
XVII. Montaj süresince yapılan işlerin survey’e uygun yapılıp yapılmadığı kontrol edilerek raporlanır. Olağanüstü durumlarla karşılaşıldığında gerekli uyarı ve raporlamalar ilgili kişi yada kişilere bildirilerek anında çözüm bulunup onay alınarak işe devam edilir.
XVIII. Yapılan işler günlük resimlenerek dosyalanır ve ilgilisine e-mail yoluyla raporlanır.
XIX. Montaj tamamlandığında yapılan işler raporlanarak ilgilisine dosya halinde sunulur.


5. TK BAŞVURU FORMU HAZIRLANMASI VE MÜRACAATIN YAPILMASI
I. Telekomünikasyon Kurumunun istediği şartlar ve belirlediği kriterler doğrultusunda işleme başlanır.
II. Bölgenin krokisi harita mühendisi tarafından çizilir.
III. Bölgenin çok yönlü fotoğrafları çekilir.
IV. Site’ın kurulacağı alanın geniş boyutlu fotoğrafı çekilerek isteğe göre kurulacak site resim üzerine yerleştirilir.
V. Planlama surveyine uygun olarak Autocad programı ile çizimler yapılarak ilgilisine teslim edilir.
VI. TK başvurularındaki gecikmeler dikkate alınarak talebe göre dosyaların elden takibi yapılabilir.


6. EMR ÖLÇÜMLERİ
Site kurulmadan önce ve site onair edildikten sonra yapılacak EMR ölçümleri; Telekomünikasyon kurumuna ve ilgili raporlama dosyasına eklenmek üzere TK’ nında kabul ettiği uluslararası standartlara uygun cihazlarla ve ölçüm yetki ve sertifikası olan personelce yapılır.
 

7. KULE MONTAJI
I. Kafes yada monopol kuleler imalatçı firmanın teknik ve özel şartnamesinde belirlenen taban ve üst montaj şartlarına uygun olarak, ulusal ve uluslararası tecrübeye sahip deneyimli personel tarafından yapılır.
II. Kule montajı tamamlandıktan sonra mutlaka noktalama yapılarak somun ve civatalar sabitlenir.

III. Kule boyuna göre imalatçı firmanın belirlediği çimento ve demir birebir uygulanarak ve faturalandırılarak hakediş dosyasına konulur.
IV. Zemin durumu ve iklim şartları ne olursa olsun, montaj teslim tarihine azami özen gösterilir.
V. Çalışanların ve çevrenin güvenliğine azami özen gösterilerek çalışılan bölge ikaz bantlarıyla çevrilir, Çalışanların kask takmaları ve emniyet kemeri kullanmaları zorunludur.

8. RF MONTAJI (Motorola, Nokia ve Ericsson sistemlerde)
I. Konteyner , alüminyum oda veya betonarme oda montajı kurulması ve inşaası konularında tecrübeli personelimizle sorunsuz bir şekilde montaj tamamlanır.
II. Motorola,Ericson,Nokia BTS montajları ve her marka radyo montajı herbiri konusunda en az 5 yıl deneyimli personelimiz tarafından planlama ve tesis surveyindeki şartlara uygun olarak yapılır.

III. UPS, AC , DC pano ve içsel bağlantıları azami özen gösterilerek yapılır.
IV. Cihazların konuşlandırılacağı oda yerleşim planına uygun olarak yapılır.
V. Çalışmaların tamamı Elektrik Elektronik mühendislerinin gözetimi ve denetiminde yapılır.
VI. RF kablo yansıma testleri yapılır.

9. İKLİMLENDİRME (KLİMA)
I. Bölgenin iklim şartlarına göre her marka klima tüm teknik şartlara uygun olarak montajı yapılarak devreye alınır.
II. Bölgesel şartlara göre iklimlendirme uzmanlarımız tarafından klima seçimi yapılır.

10. TRANSMİSYON
I. İlgilisi tarafından hazırlanan transmisyon surveyi uygulanarak TT ve Site tarafı radyo veya HDSL olarak montajı ve uçlandırılmaları yapılır ve site’ın montajı tamamlanmadan hazır hale getirilir.
II. Talebiniz durumunda mevcut kule ve RL sistemlerinize ilavelerle alternatif link çalışması yapılabilir.
III. Transmisyon çalışmalarınızda alternatif olarak pasif yansıtıcılar ve back to back radyoların survey ve montajları yapılır.
IV. Transmisyonun imkansız olduğu noktalarda alternatif transmisyon surveyi hazırlanabilir.


11. TOPRAKLAMA UYGULAMASI, ÖLÇÜMLERİ VE İDEAL SEVİYEDE TOPRAKLAMA DEĞERİ
I. Zemin şartları ne olursa olsun son teknolojik gelişmeler ışığında, ideal toprak seviyesi bulunarak teknik şartnameye uygun topraklama yapılır.
II. Site topraklaması , kule topraklaması , yakalama ucu topraklamaları, TSE ve teknik şartnameye uygun olarak yapılır.
III. Zemin durumuna göre tesis surveyi hazırlanırken öngörülen şartlar dışındaki durumlarda bile, gerekli bilgilendirme ve onaylar dahilinde topraklama ideal seviyesine ulaşılır.
IV. Radyoaktif paratonerler Türkiye Atom Enerjisi Kurumu tarafından ehliyetlendirilmiş ekipler tarafından itina ile şartnamelere uygun bir şekilde toplatılarak, yakalama uçları monte edilir.


12. KULELERDE UÇAK İKAZ
I. Kulelerde kullanılacak uçak ikaz lambaları, aydınlatma gereçlerindeki yenilemeler dahilinde sıra ledli aydınlatmalarla, daha az akım çeken çok uzun ömürlü ve en az 5 yıl garantili olarak yapılır.(DC)
II. Sivil havacılık tedbirleri gereği tüm kriterler dikkate alınarak gerekli çalışmalar yapılır.

13. DEVREYE ALMA(on-air) VE SAHA ÖLÇÜMÜ
I. Montajı tamamlanan ve geçici kabulu yapılan site yetkililerin gözetiminde gerekli yansıma ve testleri yapılarak site onair edilir.
II. Onair edilen site’ın kapsama , komşuluk ve cross testi için saha testi yapılarak raporlanır

                                                             Metin ÖNER